مطابق آمار رسمی سازمان ثبت احوال کشور نسبت آمار ازدواج به طلاق در نه ماهه اول سال 1390 رقمی معادل 6.7 است و تقریبا می‌توان گفت در این مدّت به ازای هر شش و نیم ازدواج یک مورد طلاق صورت گرفته و به نظر می‌رسد آمار یادشده برای کشوری که بیش از 99 درصد جمعیت آن را مسلمین تشکیل می‌دهند آمار جالب و قابل قبولی نیست. مطمئناً عامل اصلی بالا بودن آمار طلاق در کشور را می‌توان عدم آگاهی پیش از ازدواج زوجین و سرسری گرفتن این امر مهم در ابتدای کار دانست؛ چرا که به قول شاعر خشت اوّل گر نهد معمار کج تا ثریا می‌رود دیوار کج! بر همین اساس و برای آنکه ما تأخری برای خود اندوخته باشم! بر آن شدم تا اطلاعات کمی که خود در زندگی کسب کرده‌ام و به صورت عملی اجرا کرده‌ام را در قالب این مقاله کوتاه خدمت دوستان ارائه کنم.

خودشناسی لازمه‌ی ورود به عرصه ازدواج 

اصولا برای طی یک مسیر با سه سوال اساسی روبرو هستیم. این سه سوال عبارت اند از: 1- کجا هستم؟ 2- به کجا می‌خواهم بروم؟ 3- چگونه و از چه مسیری باید حرکت کنم؟ جواب سوال دوم در زمینه ازدواج اظهر من الشمس است! و سوال سوم هم جای بحث و بررسی فراوان دارد که از حوصله این متن خارج است. در واقع قصد ما در اینجا بیشتر پاسخگویی کوتاه و عملی به سوال اول است. هر کس برای آنکه وارد عرصه‌ای خاص شود و یا اینکه کار خاصی را شروع کند می‌بایست اول به داشته‌های خود نگاه کند و در واقع بدون در نظر گرفتن داشته‌هایمان امکان وصول به مقصد وجود نخواهد داشت. فرض کنید قصد دارید یک سفر ده روزه را شروع کنید! چه کارهایی را انجام خواهید داد؟ آیا برای طی مسیر داشته‌های خود را بررسی نمی کنید؟ آیا وسیله‌ی نقلیه‌ی خود را چک نخواهید کرد؟ بدون شک آغاز یک مسافرت طولانی بدون بررسی داشته‌ها و مهیا ساختن مقدمات، کاری غیرعقلانی و حتّی خطرناک است! حال چگونه می‌توان ورود به عرصه‌ی ازدواج که طی مسیری به طول یک عمر و به قیمت سعادت و یا شقاوت ابدی است را بدون طرح و برنامه آغاز کرد؟ اینها سوالاتی اساسی هستند که متأسفانه عده‌ی زیادی از قرار دادن خود در برابر آن ابا می‌کنند و همین امر سبب می‌شود بیش از نیمی از ازدواج‌ها یعنی حدوداً 53 درصد منجر به طلاق عاطفی شود!

من که هستم؟

برای رسیدن به خودشناسی لازم است نخست خود را در آینه‌ی دیگران دید! لیستی از دوستان و دشمنان و نزدیکان و دوران خود را تهیه کنید! و از همه‌ی آنها بخواهید در مورد صفات اخلاقی خوب و بد شما فکر کنند و لیستی از ویژگی‌های اخلاقی مثبت و منفی شما را تهیه کنند و برای آنکه لیست یادشده کامل تر شود برای افراد تشویقیه پیشنهاد کنید! مثلاً اینکه که خود شما همین کار را برای آنها انجام خواهید داد. لیست صفات را جمع آوری کنید و در یک لیست جداگانه صفات را به ترتیب از صفاتی که بیشتر مورد تأکید قرار گرفته به صفاتی که کمتر از سوی دیگران ذکر شده مرتب کنید. البته این لیست باید به تفکیک صفات مثبت و منفی تنظیم شود. خودتان هم صفات مثبت و منفی که از خود سراغ دارید را یادداشت کنید و به لیست قبلی اضافه کنید. حال به خود قول دهید که برای از بین بردن و یا دست کم کم‌رنگ کردن صفات منفی خود وارد عمل شوید و صفات مثبت خود را قوام ببخشید. بازخورد اعمال خود در اجتماع را بررسی کنید و سعی کنید لیست یادشده را هفته به هفته تکمیل کنید. به یاد داشته باشید که لیست یادشده را باید در جلسه‌ی دوم یا سوم خواستگاری به فرد مورد نظر خود ارائه کنید. البته چند نکته حائز اهمیّت در اینباره وجود دارد که ذکر آنها الزامی به نظر می رسد: 1- صداقت از ارکان اصلی ازدواج و زندگی سالم است، هرگز از این اصل سرپیچی نکنید. 2- لیست یاد شده به هیچ وجه جایی برای ذکر خطاهای گذشته‌ی شما ندارد البته به شرطی که واقعاً آنها را کنار گذاشته باشید. 3- سعی نکنید به بهانه صداقت حس بدبینی فرد مورد نظر خود را تحریک کنید، میانه‌روی را فراموش نکنید.

فرد مورد نظر من کیست؟

علاوه بر لیست یاد شده یک لیست دیگر از صفات اخلاقی که دوست دارید همسر آینده‌تان داشته باشد، بعلاوه لیست صفاتی که از آنها متنفرید و دوست ندارید همسر آینده‌تان متصف به آنها باشد، را مهیا کنید. این لیست را می‌بایست در جلساتی که با فرد مورد نظر خود صحبت خواهید کرد مطرح کنید. صفاتی که دوست دارید همسر آینده‌تان داشته باشد را همیشه پیش چشم خود داشته باشید و آنها را زندگی کنید و تلاش کنید صفاتی که دوست ندارید همسر آینده‌تان داشته باشد را اگر خودتان متصف به آنها هستید از زندگی خود حذف کنید. بنا بر تعالیم دینی این امر کمک شایانی در رسیدن به زندگی ایده‌آل شما خواهد کرد چراکه بنابر فرموده خداوند در قرآن کریم:

"الْخَبِیثَاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَالْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثَاتِ وَالطَّیِّبَاتُ لِلطَّیِّبِینَ وَالطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّبَاتِ أُوْلَئِکَ مُبَرَّؤُونَ مِمَّا یَقُولُونَ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ کَرِیمٌ" "زنان ناپاک از آن مردان ناپاکند، و مردان ناپاک نیز به زنان ناپاک تعلّق دارند؛ و زنان پاک از آن مردان پاک، و مردان پاک از آن زنان پاکند! اینان از نسبتهاى ناروایى که (ناپاکان) به آنان مى‏دهند مبرّا هستند؛ و براى آنان آمرزش (الهى) و روزى پرارزشى است!"

و به قول مولوی:

خوب خوبی را کند جذب این بدان 

طیبات و طیبین بر وی بخوان

در جهان هر چیز چیزی جذب کرد

گرم گرمی را کشید و سرد سرد

قسم باطل باطلان را می‌کشند

باقیان از باقیان هم سرخوشند

ناریان مر ناریان را جاذب‌اند

نوریان مر نوریان را طالب‌اند

چه سوالاتی بپرسیم؟

پیش از رفتن به خواستگاری فرد مورد نظرتان لیستی از موضوعاتی که برایتان اهمیت بالایی دارند را آماده کنید و سپس سؤالاتی در مورد آنها آماده کنید تا در جلسات خواستگاری از فرد مقابل بپرسید. برخی نکات وجود دارند که باید در سوالات مد نظر قرار بدهید از جمله اینکه سؤالات را به ترتیب اهمیّت مرتّب کنید و از فرد مورد نظرتان هم بخواهید همین کار را انجام دهد؛ این امر باعث می‌شود به دیدی هرچند جزئی از شخصیت فرد مقابل برسید. سعی کنید حتّی‌الامکان از پرسیدن سوالات کلّی خودداری کنید مثلا پرسیدن این سؤال که آیا دین‌دار هستید؟ غلط است و بهتر است برای پی بردن به میزان دینداری، فرد را در موقعیت قرار دهید مثلا بپرسید اگر موقع نماز مادر خانواده شما را به سر سفره دعوت کند چه می کنید؟ با طرح این سوال می‌توانید علاوه بر پی بردن به میزان دینداری فرد به جنبه‌های دیگری از شخصیت فرد دست یافت. نکته‌ی دیگر اینکه از پرسیدن سؤال‌هایی که برایتان اهمیت چندانی ندارند خودداری کنید و به جای آن بر روی سؤالات اصلی خود تمرکز کنید.

کارت زرد، کارت قرمز

تعداد تقریباً 10 صفت از صفاتی که پذیرش وجودشان در فرد مورد نظر برایتان مشکل است را بنویسید، اگر تعداد بالای سه صفت از این اوصاف در فرد مورد نظر وجود داشت احتمالاً گزینه‌ی مناسبی را نیافته‌اید؛ البتّه در نوشتن این صفات بایستی دقّت بالایی به خرج داد! تعداد پنج صفت از اوصافی که وجودشان در فرد مقابل برایتان واقعاً غیرقابل پذیرش است را یادداشت کنید؛ در صورتی که یک صفت از این اوصاف در فرد مقابل وجود داشت ازدواج با این فرد به شکست خواهد انجامید. باز هم تکرار می‌کنم لیست را باید به نحوی تنظیم کنید که وجودشان در فرد واقعاّ برایتان غیرقابل تحمل باشد! بدون شک این دو لیست برای هر فرد متفاوت خواهد بود به عنوان مثال نخواندن نماز اول وقت برا بنده کارت زرد و کامل نبودن حجاب کارت قرمز محسوب می‌شد.

جمع‌بندی کنید!

این بحث البته با تیتر مقاله همخوانی ندارد ولی بدون ذکر آن به نظر می‌رسد بحث ابتر باقی می‌ماند! با بررسی صفات خوب و بد و پاسخ‌هایی که به سوالاتتان داده شده و حتی سوالاتی که از شما پرسیده شده با یک فرد آگاه و با درک مشورت کنید و سپس با خودتان خلوت کنید و ببینید آیا فرد مورد نظر بالای هفتاددرصد ویژگی‌ها و صفات مورد نظر شما را داراست؟ اگر اینچنین بود وارد مرحله‌ی بعد که همانا شنیدن نجوای دل است شوید!

نجوای دلتان را بشنوید...

به نظر بنده در واقع آخرین و مهم‌ترین مرحله انتخاب شما گوش دادن به حرف دلتان است. ببینید آیا در حین مصاحبت با فرد مورد نظر شوق و ذوق ادامه صحبت کردن با فرد در دلتان ایجاد می‌شود؟ آیا از اینکه با فرد مورد نظرتان صحبت می کنید احساس دلشادی می کنید و اشتیاقی به تکرار دیدار با فرد مقابل در شما ایجاد می‌شود؟ این شوق در واقع متأثّر از عوامل متعددی از جمله خانواده فرد، مباحث مطروحه، چهره‌ی وی و حتی لحن و تن صحبت کردن او و... است. اگر این شوق در وجود شما ایجاد نمی‌شود اما تنفر و دلسردی هم ایجاد نمی‌شود سعی کنید جلسات را ادامه دهید تا به یکی سوق پیدا کنید، اگر از صحبت با فرد دلسرد می‌شوید از ادامه روابط با فرد جداً بپرهیزید و اگر از همنشینی با فرد مورد نظرتان دلگرم و شاد می‌شوید... زندگی خوب وخوشی را برایتان آرزو می‌کنم!

پانوشت:

1- پیامبراکرم (ص): انسان مسلمان بعد از اسلام از هیچ فایده‌ای بهره‌مند نشد که بهتر از داشتن همسر شایسته باشد، که هرگاه به او نگاه کند شاد شود و وقتی که به او امر کرد او اطاعت کند و وقتی که غایب شد همسرش او را در مورد رعایت عفت خانواده حفظ کند و از مال او نگهداری نماید.

2- صفحه اینترنتی آمار رسمی طلاق سازمان ثبت احوال کشور:

http://www.sabteahval.ir/default.aspx?tabid=4760

3- صداقت به زندگی قوام می‌ده.

4- اگر مقاله براتون مفید بود به صلواتی مصلحت این حقیر رو از درگاه ایزد منّان طلب کنید.

5- دانلود مجموعه کاریکاتورهایی با موضوع ازدواج که شخصا گردآوری کردم:

http://www.4shared.com/zip/w9T9_7OS/file.html

6-خیلی شعر گذاشتم گفتم یک متن تحلیلی هم بنویسیم بد نیست!